ورزقان از سمت شمال با شهرستان‌های کلیبر و جلفا، از سمت شرق با شهرستان اهر، از سمت غرب با شهرستان مرند و از سمت جنوب با شهرستان‌های هریس، تبریز و شبستر هم‌مرز است.

آب‌وهواي ورزقان در تابستان معتدل تا گرم و در زمستان سرد و يخبندان و پربرف است. به‌طورکلی ورزقان منطقه‌اي کوهستاني است و اطراف آن را کوه‌هاي آق داغ، مشکعنبر، کامتال، جوشین، جله‌داغ، ايري‌داغ، کيامکي، خاروانا و پيرسقا فراگرفته‌اند. همين امر سبب شده تا كشاورزي و دامداري در اين شهرستان رونق بيشتري داشته باشد، به‌گونه‌ای كه همه‌ساله ورزقان در فصل تابستان شاهد حضور دام‌هاي عشاير قره‌داغ است.

شهرستان ورزقان، از شهرستان‌های تاریخی استان آذربایجان شرقی به شمار می‌رود که بر اساس آثار تاریخی موجود بسیاری از محققان پیشینه تاریخی این شهرستان را به بیش از 12 هزار سال نسبت می‌دهند. سنگ‌نگاره‌های سونگون، کتیبه اورارتویی سغندل، قلعه‌های تاریخی جوشین و آغجعه قلعه، گند الله الله، مسجد جامع خاروانا، گورستان‌های تاریخی و بسیاری آثار تاریخی دیگر، نشان‌گر تاریخ غنی و پربار این شهرستان است.